İstanbul

Türkçe adı İstanbul olan Konstantinopolis Avrupa'nın en büyük şehirle rinden biridir. Bu başşehrin çevresi, bir tarafi, Saray burnundan Eyüp Camisi'ne kadar liman boyunca uzunluğu iki bin altı yüz kulaç olan, Eyüp Camisi'nden Ye dikule'ye uzanan ikinci tarafi üç bin iki yüz kulaç uzunluğunda surla çevrili, niha yet üçüncü taraf ise Yedikule'den Sara yburnu'na, Marmara Denizi (İstanbul Bo ğazı)'nin kıyısı boyunca üç bin iki yüz elli kulaç olan bir üçgendir. (8. Gravür) Kırk bin sakiniyle Asya topraklarında bulunan ve yine İstanbul'un dış mahallesi olarak adlandırılan Üsküdar şehrinin halkını burada hesaba katmadan, diş mahallelerle birlikte bütün şehrin çevresi yaklaşık üç buçuk Polonya mili civarındadır, altmış bin ev ve 660,000 sakini vardır.

1812 ve 1813 senelerinde Istanbul'u kasıp kavuran miasma(veba) salgını bu şe hirde bulunuşum sırasında henüz tamamıyla geçmiş değildi. İlk günler şehirde gezinirken, her dokunuşun benim için ölüm olabileceğini hatırıma getirdiğimdeki nahoş huzursuzluk hissini kendimden uzak tutmam zor oldu; böyle bir dokunuş ise daima hinca hınç insan dolu dar sokaklarda kaçınılmaz bir şeydi. Kisa sürede, memleketin durumunu ve bu milletin geleneklerini öğrenmek isterken, tehlike den kaçınmanin imkänsız olduğuna kanaat getirdikten sonra korunmamı tanrının inayetine bırakarak bunu unutmaya çabaladım