Bitlis
Evliya Çelebi Bitlis SeyahatiEvliyâ Çelebî, Bitlis'te Şeref Han Câmii yanındaki Çevgân Meydânında gördüğü bu oyunu şöyle tasvîr eder: “Çevgân oynamak oldur kim bu meydanın bir başında mermer taş var. Bir başında yine bir direk dikilmişdir. Bir tarafda bin atlı ve bir tarafda bin atlı cem olup, ellerinde birer kızılcık ağacından eğri bir başı topuzlu çoban değneği (gobal) ve çevgân ile âmâde olurlar. Oyun meydanı adam kellesi kadar bir yuvarlak top korlar. Bir tarafdan sekiz kat nevbet çalgısının hurralar kurulup davul sesi göğe yükseldikçe bir tarafdan bir adam ve bir cânibden at bırağub meydândaki topa biri bir çevgân urub kendi taraflarındaki meyile geçirmeye bu topa çevgânlar ururlar. Biri dahi at ile segirdüb o yuvarlanan topa bir çevgân urub kendi hudûdundaki direğe götürmek ister. Biri dahi yetişip top uçarken bir çevgân urub biri dahi urub netîce tarafeynün iki tarafın oyuncuları birbirlerine girip fakîr topa öyle çevgân gobâllar ururlar kim niçesi pâre pâre olub elbette bir hâl ile bir tarafı halkı gâlib gelüb, topu kendi hudûdlarına götürüb karĢı tarafdakiler mağlûb, topu alanlar gâlib, mağlûblar oyundan sonra azîm ziyâfetler iderler. Bir acayip temaşadır. Ve acip pehlivânlıkdır. Ve asıl maksad ata iyi binmektir. Ama niçe atlarun ayağına çevgân râst gelüb hurd ider.. Fakat fakir tay ve at topal olur.
Evliyâ Çelebi (2001). Evliyâ Çelebi Seyahatnâmesi. Cilt 4. Haz. Yücel Dağlı-Seyit Ali Kahraman. İstanbul: YKY, s: 81-84